بورس ایران

معاملات بورسی یک پدیده جهانی است واختصاصی به ایران ندارد . از جمله کشورهایی که دارای بازار بورس هستند میتوان به آمریکا ،آلمان ، فنلاند ، انگلیس و...اشاره کرد .بازار سرمایه با ایجاد بستری برای شرکت ها و معامله گران اعم از حقیقی و حقوقی ،توانسته فصلی نوین در بازارهای مالی در دنیا به وجود بیاورد.چرا که هم معامله گران را به ثروت های رویایی نزدیکتر کرده است و هم شرکت ها را به منبعی غنی برای افزایش سرمایه خود متصل کرده است .ایران نیز از این قافله جا نمانده است و سالیانی دراز است که با ایجاد سازمان بورس اوراق بهادار ،بستری را برای بهره بردن مقیمان خود فراهم کرده است

سازوکار سازمان بورس

هانطور که قبلا اشاره شد سازمان بورس واسطه ای بین شرکت ها و معامله گران است که پیوند بین خریدار و فروشنده را بر عهده دارد .شرکت ها برای اینکه بتوانند در این بستر اقدام به فعالیت کنند باید ابتدا مراحل ثبت شرکت خود را در سازمان بورس پیگیری کنند تا بتوانند با انتشار اوراق بهادار خود بین خریداران ،سرمایه جدیدی را به شرکت تزریق کنند.ثبت شرکت ها در سازمان بورس منوط به داشتن شفافیت مالی شرکت هاست .از اینرو هر شرکتی که شایستگی ورود به سازمان بورس را پیدا میکند ،از شفافیت مالی بالایی برخوردار است و همه ترازنامه های مالی خود را درسایت کدال به نمایش عموم مردم قرارداده است.پس از آنکه شرکت در سازمان بورس مجوز فعالیت را اخذ کرد به صورت عرضه اولیه در بازار سرمایه اوراق بهادار خود را عرضه میکند تا معامله گران بتوانند با خرید این سهام ،صاحب بخشی از سهام شرکت شوند .همانطور که مستحضر هستنید این بازار نیز همچون سایر بازارهای مالی از قاعده عرضه و تقاضا در سود وزیان پیروی میکند و معامله گران با علم به اینکه در این بازار هم امکان سود وجود دارد و هم ممکن است دچار زیان شوند ،پا به عرصه ی معامله گری نهاده اند و خود را برای نوسانات احتمالی قیمت سهم خود آماده کرد.

باید توجه داشت که سازمان بورس خود فقط بستری برای ایجاد ارتباط بین شرکت ها و کارگزاری هاست و این کارگزاری ها هستند که واسطه بین معامله گران و شرکت بورس واقع میشوند یعنی هر معامله گر باید ابتدا در کارگزاری مد نظر خود ثبت نام انجام دهد تا بتواند به واسطه کارگزاری خود در بستر یک پلتفرم ،معاملات خود را انجام دهد.

حقوقی و حقیقی در سازمان بورس

در بین معامله گران بازار سرمایه ،اصطلاح حقوقی و حقیقی بسیار پر کاربرد است و کمتر کسی است که با این دو اصطلاح آشنایی نداشته باشد اما به جهت رفع ابهام و آشنایی برخی عزیزان با این دو مفهوم باید توضیح مختصری پیرامون این دو واژه داده شود .

معامله گران در بازار بورس به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم میشوند که هر کدام حجم معاملاتی خاصی را در سازمان بورس به ثبت میرساند .به بیانی دیگر اگر معامله گران را به دو دسته معامله گران خرد و معامله گران بزرگ تقسیم کنیم ،به معامله گران خرد که حجم معاملاتی کمی را به خود اختصاص میدهند، شخص حقیقی گفته میشود و به معامله گران بزرگ که حجم بزرگتری از معاملات را به خود اختصاص میدهند ،شخص حقوقی گفته میشود.در واقع شخص حقیقی افراد حقیقی هستند که اقدام به معامله میکنند ولی شخص حقوقی به شرکت ها و کارگزاری هایی گفته میشود که با سرمایه های کلان خود میتوانند روند یک سهم را از نزول به صعود و یا بالعکس تغییر دهند .معمولا بازیگران سهام را همین اشخاص حقوقی تشکیل میدهند .

انواع نمادهای بورسی

محدودیتی برای ورود شرکت های مختلف به بورس وجود ندارد و تقریبا هر نوع شرکت که بتواند شرایط سازمان بورس برای ورود به بازار را فراهم کند ،توانایی ثبت در سازمان بورس را دارد .برای مثال شرکت های خودرویی ،شرکت های سرمایه گذاری،باشگاه های ورزشی،بانکها ،کارخانجات ،داروسازی ها،و...هرکدام از این شرکت ها در بورس دارای نماد مختصر میباشند مثلا برای شرکت های خودرویی نماد (خ) یا برای شرکت های سرمایه گذاری نماد (و) ویا برای کانی های .غیر فلزی مثل شیشه نماد (ک) استفاده میشود

تاریخچه بورس ایران

سازمان بورس اوراق بهادارایران حدود هشتاد و پنج سال است که پابرجاست و جنگها و کودتاهای مختلف نیز نتوانسته این بازار را از بین ببرد .سال 1315 سالی است که این سازمان تشکیل شد و شروع به فعالیت نمود .در کودتای 1332 که مشهور است به کودتای 28مرداد ،سازمان بورس دچار مشکلاتی شد ولی پس از مدتی ،در سال 1346 دوباره به روند سابق خود بازگشت و معاملات خود را شروع کرد

اوراق بهادار در گذشته به صورت فیزیکی معامله میشد ولی با گذر زمان و گسترش فضای مجازی و معاملات مجازی ،اوراق بهادار به صورت مجازی مورد معامله قرار گرفت ودر واقع اعتبار اوراق بهادار جایگزین خود آنها شد و معامله بر روی اعتبار این برگه ها صورت میپذیرد.

امروزه حجم معاملات و شرکتهایی که در سازمان بورس اوراق بهادار ثبت شده اند بسیار بیشتر از قبل بوده و نقدینگی بسیار بالایی در این بازار در حال چرخش است .